Bangladeshda Ahmadiya ta'limoti
.jpg)
Ahmadiyya jamoatchiligi Bangladesh yoki Ahmariyya Jamoat Bangladesh(bengalcha: আহমদীয়া মুসলিম জামা'ত, বাংলাদেশ) Butunjahon Ahmadiya Musulmon Jamiyatining Bangladeshdagi boʻlimidir. 2004-yil holatiga koʻra, mamlakatda 100 000 ga yaqin Ahmadiy bor.[1][2]
Bangladesh Xalq Respublikasi bengalcha: গণপ্রজাতন্ত্রী বাংলাদেশ
| |
|---|---|
| Shior: Yoʻq | |
|
Madhiya: আমার সোনার বাংলা (Amar Shonar Bangla) | |
 | |
| Poytaxt | Dakka |
| Rasmiy til(lar) | Bengal tili |
| Hukumat | Parlamentlik Respublika |
| Zillur Rahman | |
| Sheikh Hasina | |
| Mustaqillik (Pokistondan) | |
• Sana |
16-dekabr 1971 |
| Maydon | |
• Butun |
144,000 km2 (92-oʻrin) |
• Suv (%) |
6.4 |
| Aholi | |
• 2011-yilgi roʻyxat |
142 319 000 (9-oʻrin) |
| • Zichlik | 1099,3/km2 |
| YIM (XQT) | 2010-yil roʻyxati |
• Butun |
AQSh$258,600 mil. (48-oʻrin) |
• Jon boshiga |
AQSh$1,700 |
| Pul birligi | Taka (BDT) |
| Vaqt mintaqasi | UTC+6 |
• Yoz (DST) |
UTC+6 |
| Qisqartma | BG |
| Telefon prefiksi | 880 |
| Internet domeni | .bd |
|
| |
Tarixi
[tahrir | manbasini tahrirlash]
Ahmadiya harakati 1905-yilda Chittagonglik Anvaralik Ahmad Kabir Nur Muhammad Mirzo Gʻulom Ahmadga bay’at berib, Bengaliyaga yetib kelgan deb taxmin qilinadi. Undan keyin Kishoreganjlik Rais UddinXon Ahmad Kabir Nur Muhammad ergashdi. Uning rafiqasi Siyda Azizatunniso ham bay’at qildi va shu tariqa Bengaliyalik birinchi Ahmadiy ayol boʻldi. 1909-yilda Bogra shahridan Muborak Ali ismli talaba Qadiyonga tashrif buyurdi va u yerda harakatga aʼzo boʻldi. Ahmadiya harakati 1912-yilda brahmanbariy mavlono Sayid Muhammad Abdul Vohid Ahmadiyning bay’atidan soʻng tezlashdi. 1913-yilda Bengaliyada „Anjuman e Ahmadiya“ nomi bilan Ahmadiya Musulmon Jamiyati rasman tashkil topdi.[3]
Selbarasning sunniy zamindorlar oilasiga mansub Ahmad Taufiq Choudhuri[4] Ahmadiya harakatiga qoʻshildi va u Silxetdagi Xuddam-ul Ahmadiyaning mintaqaviy rahbari boʻldi. Keyinchalik u Mymensinghga hijrat qildi va mustaqillikka erishgandan soʻng Bangladesh Ahmadiya musulmonlar jamoatining amiri (rahbari) boʻldi.[5][6]
Quvgʻin
[tahrir | manbasini tahrirlash]Bangladeshda tashkil etilganidan beri Ahmadiya Musulmon Jamiyati aʼzolari boshqa musulmon guruhlari tomonidan taʼqibga uchradi. 1963-yilda Brahmanbariyada ikki Ahmadiy oʻldirilgan. 1992-yilda Dakkadagi Ahmadiya qarorgohiga olomon hujum qildi va bir qancha Qur’on va boshqa kitoblar yoqib yuborildi. 1999-yilda Ahmadiya masjidida portlash sodir boʻlib, yetti kishi halok boʻlgan edi. 2003-yil 29-oktabrda Jessorning Jikargachxa shahridagi Roghunatpurbak qishlogʻida Shoh Alam ismli Ahmadiy imom oʻldirilgan.[7] 2004-yilda Xalqaro Xatme Nabuyat Harakati (IKNM) butun mamlakat boʻylab bir qancha Ahmadiya masjidlarini qamal qildi.[8] 2004-yilda Bangladesh hukumati Ahmadiya jamoasining barcha diniy matnlarini taqiqladi.[9]
2010-yil 17-iyun kuni gʻazablangan olomon, payshanba kuni Tangail shahridagi Gʻatail shahridagi Ahmadiya masjidi va Ahmadiya dindorining uyini buzib tashladi.[10] 2013-yil fevral oyida olomon jamoaning yuz yillik tantanalarini oʻtkazish uchun tayyorlangan joyda Ahmadiya mulkiga oʻt qoʻydi va mahalliy valyutada oʻn millionlab zarar yetkazdi.[11]
Mamlakat boʻylab Ahmadiya markazlari
[tahrir | manbasini tahrirlash]
- Bangali Ahmadiya Jamiyati hozirda mamlakat boʻylab 425 ta shahar va qishloqlarda 120 ta mahalliy boʻlimga ega.[12]
- Dakkada 65 ta missioner, MTA (Musulmon televideniyesi Ahmadiya) studiyasi va Jamiya Ahmadiya (Missionerlar tayyorlash kolleji) mavjud.[12]
- Nator tumanidagi Maxarajpur masjidi[13]
- Xulnadagi Ahmadiya musulmon masjidi[13]
- Kishoregonj, Betal shahridagi Galim Gazi masjidi[13]
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ „Bangladesh bans Islam sect books“. BBC News (9-yanvar 2004-yil). Qaraldi: 22-fevral 2014-yil.
- ↑ „Bangladesh Religious Freedom 2007“. US Department of State. Qaraldi: 2007-yil 1-yanvar.
- ↑ Babul, Jahangir. আহমদিয়াতের ইতিহাসে বাংলার স্মরণীয় ব্যক্তিত্ত্ব (bn). Ahmadiyya Muslim Jamaat Bangladesh, 2010 — 5, 7, 36, 65, 66-bet. ISBN 978-984-99102-0-6.
- ↑ Muhammad Jahangir Babul (31-iyul 2014-yil). „অবিস্মরণীয় নাম: আলহাজ্জ আহমদ তৌফিক চৌধুরী“ (PDF). The Fortnightly Ahmadi (Bengali). 77-jild, № 2. Ahmadiyya Muslim Jama'at, Bangladesh. 29–30-bet. 2022-01-21da asl nusxadan (PDF) arxivlandi. Qaraldi: 2022-06-20.
{{cite magazine}}: CS1 maint: date format () - ↑ AK Rezaul Karim (15-oktabr 2005-yil). „Zikr-e-Khair“. The Fortnightly Ahmadi (Bengali). 68-jild, № 6/7. Ahmadiyya Muslim Jama'at, Bangladesh.
{{cite magazine}}: CS1 maint: date format () - ↑ „Death Anniversary“. The Daily Star (Bangladesh) (10-avgust 2011-yil).
- ↑ „Bangladesh: Continued attacks on the Ahmadiyya community | Women Reclaiming and Redefining Cultures“. Wluml.org. 2012-yil 6-dekabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2012-yil 5-dekabr.
- ↑ „Religious Persecution of Ahmadiyya Muslim Community - Updates April-June, 2004“. Thepersecution.org. Qaraldi: 2012-yil 5-dekabr.
- ↑ „Ahmadiyya books banned“. The Daily Star. 2019-yil 9-avgustda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2019-yil 9-avgust.
- ↑ „Ahmadiyyas in Tangail attacked - The Daily Star, Bangladesh“. Thepersecution.org. Qaraldi: 2012-yil 5-dekabr.
- ↑ „Bangladesh: Ahmadiyya persecution overview; New Religion“. newreligion.eu. 2013-yil 5-oktyabrda asl nusxadan arxivlangan. Qaraldi: 2013-yil 8-avgust.
- ↑ 12,0 12,1 Ahmadiyya Muslim Mosques Around the World, pg. 118
- ↑ 13,0 13,1 13,2 Ahmadiyya Muslim Mosques Around the World, pg. 119
Havolalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Bangladesh Ahmadiya Musulmonlar Jamiyatining rasmiy sayti (Wayback Machine saytida 2015-10-22 sanasida arxivlangan)